Kadınlarda, doğum sonrası görülen kaygı, huzursuzluk, isteksizlik duygularıyla birlikte başlayan ve belirli bir süre devam eden depresyondur. Doğumla birlikte annenin vücudunda meydana gelen bazı değişimler, hormonel farklılıklar ve bunun yanı sıra bebek bakımı gibi yeni sorumlulukların hayata dahil olmasıyla, anne kendini mutsuz hissedebilir. Bu dönemde, annede hamilelik boyunca meydana gelen fizyolojik ve psikolojik değişimler normale döner. Çok fazla yükselen bu hormonlar birdenbire normale dönünce anne, bu yeni duruma kendini adapte etmekte sorun yaşayabilir. Bunun akabinde de doğum sonrası melankolik ruh hali, depresyon kimi zaman da psikoz olarak adlandırılan sıkıntılar oluşabilir.
İlk ve belki de en sık görülen belirtiler yeni anne olmuş bireyin sık sık ağlaması, duygularını kontrol etmekte zorluk yaşaması, kendini yorgun ve bitkin hissetmesi, aniden sinirlenmesi ve bunun yanı sıra uykuya dalmakta ve sürdürmekte zorluk çekmesidir. Yapılan araştırmalar, ilk bir hafta bu ve bunun benzeri duyguları hissetmenin olağan olduğunu gösterirken, bu duyguların uzun bir süre devam etmesinin lohusa depresyonunu işaret edebileceğini belirtmiştir.
Lohusa depresyonu, genellikle annenin doğum sonrasındaki ilk 5 gün içinde başlayan ve kimi zaman da daha uzun sürebilen ruh halidir. Bazı kaynaklarda bu ruh halinin 40 güne kadar sürebildiği, bazılarında ise bir yıla kadar sürebildiği belirtilir. Bu süreçte, annede şu belirtilerden bazılarına rastlanabilir: Hayattan zevk almama, yaşama sevincini kaybetme, aşırı sinir, bebekle ilgilenmekten çekinme, sosyal yaşamdan uzaklaşma, pişmanlık ve yetersizlik duygusundan dolayı hayatına son verme isteği, vb.
NEDEN ORTAYA ÇIKAR?
Lohusa depresyonunun birçok nedeni olmakla birlikte; zor geçen bir hamilelik, yorucu doğum deneyimi, doğum sonrası yeterli desteği görememek gibi etkenler büyük önem teşkil eder. Bunun yanı sıra psikolojik ve fizyolojik olarak her şeyin yolunda gittiği durumlarda da görülebilir.
HER ANNE BU DURUMU YAŞAR MI?
Lohusa depresyonu sıklıkla görülen bir durumdur. Başta bu durumu, sadece annenin kendisi hissederken, daha sonra eş, aile, akrabalar da fark eder. Bu nedenle ilk ay annenin takip edilmesi önemlidir. Lohusa depresyonunun ne kadar süreceği ile ilgili belirli bir zaman aralığı vermek çok zordur. Kimi zaman 6 ay sürerken, kimi zaman da 1 sene sürdüğü görülebilir.
PEKİ NE YAPILMALI?
Lohusalık döneminde, anneye sosyal destek sağlamak büyük önem taşımaktadır. Uzmanlar doğum sonrası ilk 40 günün çok önemli olduğunu ve bu dönemde annenin fiziken ve ruhen dinlenmesi için desteklenmesi gerektiğini sık sık vurgulamaktadır. Annenin, çevresindeki insanlar tarafından desteklenmesi bilhassa “baba”nın ilgisi ve yardımı, annenin bu dönemi daha rahat geçirmesini sağlayacaktır. Aile büyüklerinin bebek bakımı ile ilgilenmesinin de annenin kendine vakit ayırmasında etkisi olacaktır. Bu dönemde anneyi yalnız bırakmamak, kendine zaman ayırmasına teşvik etmek, anneyi ve bebeği güvende hissettirmek depresyonun etkilerini azaltmaya yardımcı olacaktır. Belirtilerin uzun bir süre görülmesi dahilinde annenin, bir uzmandan yardım alması faydalı olacaktır. Lohusa dönemini daha huzurlu geçirmek için önerilerimizi de okumayı unutmayın.
Lohusa Dönemini Daha İyi Geçirmek İçin Öneriler
- Mümkün olduğunca yalnız kalınmamalı. Kız kardeşiniz, eşiniz, anneniz, komşunuz ya da en yakın arkadaşınızdan en az biri sizin yanınızda olsun. Sadece bebek sevmek için değil, size de yardım edebilmek için!
- Doğum anınız beklediğiniz, hayal ettiğiniz şekilde geçmemiş olabilir. Bunları düşünmemeye çalışın. Çünkü o anları tekrar akla getirmek, tekrar tekrar üzerinde düşünmek size iyi gelmeyecek ve herhangi bir yardımı da olmayacaktır.
- Bebeğinizin bakımı ile ilgilenirken kendinizi de ihmal etmeyin. Bebeğiniz dünyaya gelmeden önce nasıl süsleniyorsanız yine yapın! Her gün aynada kendinize bakmayı unutmayın. Bebeğinizi emanet edebileceğiniz bir yakınınız olduğunda kuaföre gidebilirsiniz. Bu sizi daha iyi hissettirecektir.
- Mümkünse her gün çok kısa da olsa yürüyüşe çıkın. Yürüyüşe giderken havanın müsait olduğu günlerde bebeğinizi de yanınıza alabilirsiniz.
- Sevdiğiniz, değer verdiğiniz insanlarla buluşma düzenleyin.
- Size sürekli direktif veren ve size kendinizi kötü hissettiren insanlardan uzak durun.
- Hayatı paylaşmak adına söz verdiğiniz eşinizden yardım istemeyi unutmayın.