EMDR Terapisinin Uygulama Süreci Nasıldır?

EMDR terapisi, sekiz aşamadan oluşan yapılandırılmış bir süreçtir. Terapi süresince bireyin geçmişte yaşadığı travmatik olaylarla güvenli bir ortamda çalışması sağlanır. Bu aşamalar şunlardır:

1. Danışanın Hazırlanması: Terapist, danışanı EMDR süreci hakkında bilgilendirir ve terapiye duygusal olarak hazırlanmasını sağlar.

2. Hedef Belirleme: Terapide çalışılacak olan travmatik anı ya da olumsuz düşünce belirlenir.

3. Değerlendirme: Danışanın bu anıya dair zihinsel görüntüsü, duyguları, beden duyumları ve inançları belirlenir.

4. Duyarsızlaştırma: Göz hareketleri, sesler veya dokunsal uyarılar yardımıyla danışanın bu anıya verdiği duygusal tepkiler azaltılır.

5. Yerleştirme: Olumsuz inançların yerine daha sağlıklı ve pozitif düşünceler yerleştirilir.

6. Beden Taraması: Danışanın bedeninde travmaya dair kalan tepkiler gözlemlenir.

7. Kapanış: Seans olumlu bir şekilde tamamlanır.

8. Yeniden Değerlendirme: Bir sonraki seansta önceki çalışmalar gözden geçirilir.

EMDR Terapisinin Avantajları Nelerdir?

• Hızlı Sonuç Alınabilir: Geleneksel terapi yöntemlerine göre bazı bireylerde daha kısa sürede etkili olabilir.

• Kök Nedene İnilir: Semptomlar değil, sorunların altında yatan temel travmalar hedef alınır.

• İlaçsız Bir Yöntemdir: EMDR terapisi, farmakolojik müdahale gerektirmeden uygulanabilir.

• Kalıcı Değişim Sağlar: Kişinin olaylara dair algısını değiştirdiği için uzun vadeli psikolojik rahatlama sağlar.

EMDR Terapisine Kimler Başvurmalı?

• Geçmişte yaşadığı travmaları hala etkisinde hisseden bireyler

• Panik atak, anksiyete ve depresyon gibi rahatsızlıkları olanlar

• Çocukluk çağı travmaları, ihmal veya istismar geçmişi olan bireyler

• Kayıp ve yas sürecinde olan kişiler

• Özgüven eksikliği ve kendilik algısında bozulma yaşayan bireyler

EMDR Terapisi Hakkında Sık Sorulan Sorular

EMDR terapisi ne kadar sürer?

EMDR terapisi her birey için farklılık gösterebilir. Ancak genellikle 6 ile 12 seans arasında sonuç alınması beklenir. Travmanın şiddetine, bireyin psikolojik dayanıklılığına ve seanslar arasındaki süreye göre bu süre uzayabilir ya da kısalabilir.

EMDR sırasında neler hissedilir?

Seans sırasında kişi bazı duygusal yoğunluklar yaşayabilir. Bu tamamen normaldir. Seans sonunda ise genellikle rahatlama, netlik ve huzur hissi oluşur. Zamanla geçmiş olaylara dair duygusal tepkiler azalır.

EMDR çocuklara uygulanabilir mi?

Evet. EMDR terapisi, çocuklar ve ergenlerde de başarıyla uygulanabilir. Özellikle okul fobisi, sosyal kaygı, sınav stresi, boşanma ya da yas süreçlerinde oldukça etkili sonuçlar alınmaktadır.

EMDR Terapisinin Bilimsel Dayanağı

EMDR Terapisi, 1980’lerin sonunda Amerikalı psikolog Francine Shapiro tarafından geliştirilmiştir. İlk olarak travma sonrası stres bozukluğu (TSSB) yaşayan bireylerde etkili olduğu bilimsel çalışmalarla kanıtlanmış, zamanla depresyon, anksiyete, fobi ve kaygı gibi birçok psikolojik rahatsızlıkta da kullanımı yaygınlaşmıştır.

Araştırmalar Ne Diyor?

• American Psychological Association (APA) ve Dünya Sağlık Örgütü (WHO), EMDR terapisini travma sonrası stres bozukluğu tedavisinde önerilen terapiler arasında göstermektedir.

• Yapılan beyin görüntüleme çalışmaları, EMDR’nin sinir sistemi üzerindeki düzenleyici etkilerini ortaya koymuştur.

• EMDR, sadece semptomları değil, semptomların altında yatan nedenleri hedef alır. Bu da tedavinin kalıcılığını artırır.

EMDR Terapisine Başlamadan Önce Bilinmesi Gerekenler

1. Uygulayıcı Sertifikalı Olmalı: EMDR, özel bir eğitim ve süpervizyon gerektirir. Terapistinizin bu alanda yetkin olup olmadığını mutlaka kontrol edin.

2. İlk Seans Tanışma Amaçlıdır: İlk görüşmede hedefler belirlenir, beklentiler netleştirilir ve danışan-uzman ilişkisi kurulmaya başlanır.

3. Her Seans Yoğun Geçebilir: EMDR, duygusal anıları aktive edebileceğinden ilk seanslarda hafif yorgunluk veya duygusal yoğunluk yaşanabilir.

4. Ev Ödevleri Verilmez: Diğer terapilerin aksine EMDR genellikle seans içinde tamamlanan bir süreçtir. Ancak destekleyici farkındalık çalışmaları önerilebilir.

EMDR Terapisinin Uygulama Alanlarına Derinlemesine Bakış

EMDR terapisi yalnızca travma sonrası stres bozukluğu (TSSB) gibi ağır psikolojik sorunlarda değil, aynı zamanda daha gündelik görünen ancak yaşam kalitesini önemli ölçüde etkileyen birçok durumda da etkilidir.

1. Anksiyete ve Kaygı Bozuklukları

Anksiyete bozuklukları günümüzde en sık rastlanan ruhsal problemler arasında yer alır. EMDR terapisi, kişinin yaşadığı yoğun kaygının kökenine inmeye ve bilinçaltında yer etmiş tehdit algılarını işlemeye yardımcı olur. Kaygının bedensel yansımaları (çarpıntı, terleme, titreme gibi) EMDR ile birlikte zamanla azalır.

2. Panik Bozukluk ve Panik Ataklar

Panik atak yaşayan bireyler genellikle bu durumun “aniden” geldiğini ifade eder. Ancak EMDR seanslarında bu atakların genellikle bilinçdışı tetikleyicileri olduğu ortaya çıkar. EMDR ile bu tetikleyici anılar ya da deneyimler çalışıldığında, panik atak sıklığı ve şiddeti önemli ölçüde azalabilir.

3. Fobiler

Yükseklik korkusu, uçak korkusu, hayvan fobileri gibi fobiler, bilinç dışına yerleşmiş olumsuz deneyimlerin sonucudur. EMDR bu deneyimleri yeniden işler ve beynin tehdit algısını değiştirir. Böylece birey günlük yaşamında fobik kaçınmalardan kurtulabilir.

4. Cinsel Travmalar ve Cinsel İşlev Bozuklukları

Cinsel travmaların etkisi zamanla bastırılmış olsa da bedensel ve ruhsal izleri kalıcı olabilir. EMDR terapisi, bu tür travmalarla güvenli ve kontrollü bir şekilde çalışılmasına olanak tanır. Bu sayede cinsel kimlik, güven ve ilişkiler üzerinde oluşturduğu baskı hafifler.

Çocuklar ve Ergenlerde EMDR Terapisi

EMDR terapisi yalnızca yetişkinler için değil, çocuklar ve ergenler için de uygundur. Özellikle gelişimsel travmalar, okul sorunları, ebeveyn boşanması, zorbalık, yas gibi durumlar çocuklarda uzun süreli etkiler bırakabilir. EMDR, bu etkilerin erken yaşta işlenmesini sağlayarak daha sağlıklı bir duygusal gelişim sunar.

EMDR Çocuk Seansları Nasıl Yapılır?

• Çocuklar için EMDR seansları daha kısa ve oyun temellidir.

• Göz hareketleri yerine “dokunsal uyarım” (ellerin sırasıyla hafifçe vurulması) tercih edilebilir.

• Seanslar çocuğun güvenini kazanacak şekilde yapılandırılır.

• Aile desteği sürecin başarısı için oldukça önemlidir.

EMDR Terapisinin Geleceği

EMDR, özellikle son 10 yılda nörobilimsel araştırmaların artmasıyla birlikte daha fazla tanınmakta ve birçok terapi yaklaşımı ile entegre olarak kullanılmaktadır. Artık yalnızca bireysel terapide değil:

• Çift terapisi

• Grup terapisi

• Travma odaklı kriz müdahalesi

• Afet sonrası psikolojik destek

gibi alanlarda da EMDR uygulamaları yapılmaktadır.

Buna ek olarak, dijital terapilerde EMDR tekniklerinin adapte edildiği online uygulamalar ve mobil platformlar da geliştirilmeye başlanmıştır. Bu da terapiye erişimin artmasını sağlamaktadır.