Başarısızlık nedir?
Bu sorunun yanıtı kişiden kişiye değer, algı ve kültür çerçevesinde değişmekte olup insanlar arasında başarısızlık kavramı farklılık gösterir. Başarıya sahip olmanın verdiği duygu doyumsuz bir duygudur ve insan başarılı oldukça daha fazla başarı arayışına girebilmektedir. Toplumda bir çok insan sırf başaramama endişesi yüzünden gerçek potansiyeline ulaşmaktan kaçınıyor ve hedef koyduktan sonra bile adım atmaktan kaçınıyor. Ya başaramazsam korkusu özgüven eksikliği, yetersizlik hissi ve kaygıyı beraberinde getiriyor. Bu duygular sonucu davranışlar etkilenebilir ve başarılı olma şansı varken bireylerin başarısızlıkla karşı karşıya gelmesi çok olağandır. Güçlükler karşısında verdiğimiz kararlar ve sergilediğimiz davranışlar karakterimizi belirleyici etkenlerdir. Başarısızlık korkusuna sahip olan bireyler çoğu zaman risk almaktan kaçınırlar. Fakat bazen başarıya ulaşmak için bazı konularda risk almamız gerekebiliyor. Maxwell Maltz’ın bu konuda söylemiş olduğu bir sözünü sizlerle paylaşmak istiyorum. Kendisi “Çoğu zaman başarılı ve başarısız biri arasındaki fark becerileri ya da fikirleri değil, bir fikre güvenme, hesapladığı riskleri alma ve eyleme geçme cesaretidir” sözüyle aslında burada anlatmaya çalıştığım şeyi özetlemiş.
Korku, tamamen tehlikeli bir duygu değildir. İç güdüsel olarak insanları tehlikelerden korur fakat bu duygu gündelik hayatı etkileyecek dereceye ulaşmışsa eğer o zaman başarısızlık fobisi vardır. Bu başarısızlık fobisi insanların hayat standartlarını da düşürmede ne yazık ki rol oynar.
Peki bu başarısızlık korkusunun sebeplerı nelerdir?
Araştırmalara göre, bireylerin çocukken ebeveynleri tarafından destek görmemesi ve eleştirilmesi psikolojik bir hasar bırakabiliyor. Narsist bir tarafı olan bireylerin ise kendilerinden çok fazla şey beklemeleri sonucu da ortaya çıkabiliyor.
Başarısızlık kokusunun belirtileri nelerdir?
Başarısızlık korkusunun bazı belirtileri vardır. Örneğin erteleme ve bilinçli olarak ihmal etme eylemi bununla çok yakından bağdaştırılabilir. Aşırı mükemmeliyetçilik, başka insanların başarısızlığımız karşısında düşünebilecekleri konusunda endişelenme gibi düşünceler de başarısızlık korkusunun bazı belirtilerindendir.
Fakat tabi ki bu konu ile ilgili yapılabilecek bazı çözüm önerileri bulunmaktadır. Hedefleri gözden geçirip realistik olup olmadığından emin olmak, başarısızlık ihtimalini de göz önünde bulundurmak, kendimizi en kötü senaryoya hazırlamak, yedekte bir plan B bulundurmak, pozitif düşüncelere odaklanmak, kendimizi zorlamamak ve dışarıdan yardım istemekten çekinmemek yapılabilecek şeyler arasındadır.