Kıskançlık duygusu insan doğasında vardır ve bu his insanın sahip olduğu en temel, altından kalkması en zor olan duygularından biridir. Kardeş ilişkisi çocukların gelişimleri için çok kıymetli bir ilişkidir. Kardeş kıskançlığı birden fazla çocuğu olan ailelerde görülür. Çünkü ikinci bir çocuk doğana kadar anne ve babasının bütün ilgisi ve sevgisi içerisinde yaşamaya alışan ilk çocuk onları paylaşmak istemez, bu durumu kabullenmesi ve alışması zaman alır.
Kardeş Kıskançlığının Sebepleri?
Kardeş doğduktan sonra çocuk kendi üzerindeki ilginin azaldığını hisseder. Normal olarak yeni doğan bebeğin fiziksel ihtiyaçlarının karşılanması gerekir ve bu durum ikinci çocuğa daha fazla ilgi, zaman ve enerji harcanmasını beraberinde getirir. Çocuk, ailenin sevgisini kaybedeceğini düşünür, bu onun için katlanılamazdır ve onu acı verici bir sürece yönlendirir. Bazen çocuklar kardeş istediklerini dile getirebilirler. Bu durum aileyi rahatlatır ancak ikinci çocuk dünyaya geldikten sonra kıskançlık sorunları ortaya çıkmaya başlar çünkü ilk çocuk hayatının eskisi gibi olmayacağını bu süreçle anlamaya yavaşça başlar.
Kardeş kıskançlığının en büyük sebepleri ebeveynlerden kaynaklanmaktadır. Ailelerin yanlış yönlendirmesi ve çocuklarına karşı olan yanlış tutumları kardeş kıskançlığına sebep olabilir. Kardeş doğduktan sonra çocuk kendisini terk edilmiş, güvensiz hissetmeye başlayabilir. Çocuklar arasındaki yaş farkının da kıskançlıkla bağlantısı vardır. Yaş farkı az olan kardeşlerdeki kıskançlık daha fazladır.
Kardeş Kıskançlığı Nasıl Anlaşılır?
İlk çocuk ilgiyi geri kazanmak için elinden geleni yapmaya başlar. Bu süreçte çocukta uyumsuzluk, hırçınlık, öfke patlamaları, kurallara uymama, sebepsiz ağlama, yemek yememe, kardeşe zarar verme, içine kapanma, başarısızlık, kardeşe alay etme, tırnak yeme hatta yaşına uygun olmayan altını ıslatma, anne sütü emme isteği, emekleme, biberon isteği, bebek gibi konuşma ve davranma gibi durumlar ortaya çıkabilir. Kıskançlık durumu sağlıklı bir şekilde ele alınmazsa ileride iletişim bozuklukları, uyumsuzluk ve güvensizlik gibi problemler ortaya çıkabilir.
Çocuğunuza Nasıl Yardım Edebilirsiniz?
Kardeş kıskançlığı anormal bir durum değildir. Bu süreçte ailenin tutumu ve davranışları çok önemlidir. Kıskançlık durumlarında aileler:
- Kardeşlerini asla birbirleriyle karşılaştırmamalı ve yargılamamalı.
- Taraf tutulmamalı.
- Fiziksel ceza uygulanmamalı.
- Sıkça sevgilerini yansıtmalı.
- Küçük kardeşin bakımı için büyük çocuktan yardım isteyebilir. Ona küçük görevler verilebilir.
- İlk çocuğun kardeş gelmeden önceki hayatını olabildiğince aynı tutmaya çalışmalı.
- Çocukla olan bağlarını geliştirmeli.
- Çocuğun kıskançlığını ortadan kaldırmaya çalışmak yerine olumsuz duygularını ifade etmesi için alan sağlamalı ve onu anladıklarını göstermeli.
Kardeş kıskançlığı aşırı dozda olmadığı sürece normal bir süreçtir ancak bu doz aşırı düzeylere çıkarsa incelenmesi, sebeplerinin keşfedilmesi ve normal düzeye getirilmesi için mutlaka profesyonel yardım alınması gerekir.