Düşündüğünüz Bir Şeyin Başınıza Geldiği Zamanlar Oldu Mu?
Zaman zaman ne düşünsem oluyor ya da söylediğim her şey çıkıyor dediğiniz şeyler yaşamışsınızdır. Kişinin isteyerek yapmadığı ama kişilik özelliği ile sürekli negatif düşünüp başına gelmesinden korktuğu şeylerin gerçekliğe dönüşmesine kendini gerçekleştiren kehanet denir. Sabah uyandığında gününün kötü geçeceğine ya da sınavında başarılı olmayacağına inanan biri o gün hayatında olan olumlu şeyleri görmez. Kişi sadece olumsuz şeylere odaklanmaktadır ve kişi kendi kehanetini kendi gerçekleştirir.
Bilimsel araştırmalar başkalarının bizden beklentilerinin ya da bizim kendimize karşı olan beklentilerimizin yaşantımızı şekillendirdiğini gösteriyor. İnsanlar her zaman başka kişiler hakkında yüksek veya olumlu beklenti içinde bulunmayabilirler. Buna benzer olarak düşük beklentilerin, düşük veya olumsuz sonuçlara da yol açmasına sebep olmaktadır. Çevremizdeki insanların nasıl olmaları ve nasıl davranmalarına gerektiğine dair beklentiler geliştirdiğimizde bu süreç devreye girmektedir.
Peki, Ben Bu Kehaneti Nasıl Gerçekleştirdim?
Düşüncelere inanarak, gerçeklikten uzaklaşarak ve düşünce sürecinin içinde kalarak bunu kendimiz dâhil ilişkilerimiz üzerinde uyguluyoruz. Birtakım ipuçları ile yola çıkıp “o bence benim için böyle düşünüyor vs.” diye düşünerek buna inanılıyor. Kişi inandığı bu düşünce ile o kişiye olan davranışına yansıyor. Son olarak o kişi hakkınızda sizin düşündüğünüz gibi düşünmesi ile size olan davranışına yansıyor. Bu sürecin sonunda ise “gerçekten benimle ilgili öyle düşünüyormuş, ben söylemiştim” diyerek başlanılan noktaya geriye dönülüp kendini doğrulama söz konusu oluyor.
Aklınızdan geçen düşüncelerinizi, inanışlarınızı sorgulayın. Şu an bunu düşünüyorum ama bu doğru mu? Bunun gerçekliğine dair elimde bir kanıt var mı? Gerçek mi? gibi sorular sorarak düşüncenizin gerçekçiliğini sorgulayın. Kendi iç dünyanıza, duygu, düşüncelerinize ve alışkanlıklarınıza odaklanmak, sorgulamak hayatınızdaki kısır döngüyü çözmek için sağlıklı bir adım olacaktır.