Psikolojik Şiddet Nedir?
Şiddet, hayatın maalesef pek çok alanında karşımıza çıkan, güç ve baskı ile birlikte insanlara fiziksel veya duygusal açıdan zarar verme eylemine denir. Şiddet olgusunu fiziksel, duygusal ve cinsel olarak üçe ayırabiliriz. Duygusal yani psikolojik şiddet aralarında fark edilmesi en güç olan şiddet şeklidir. Duygusal şiddetin ruhsal sağlığımız üzerinde en az fiziksel ve cinsel şiddet kadar yıkıcı ve zarar verici etkileri vardır. Çoğunlukla birey üzerinde güç ve kontrol sağlamak amacıyla kullanılır. Duygusal şiddet belki dışarıdan görünen yaralara sebep olmayabilir fakat iç dünyamıza büyük yaralar bırakabilmektedir. Kişiyi aşağılamak, hakaret etmek, kişi üzerinde baskı kurmak, tehdit etmek, özgürlüğünü kısıtlamak ve benzeri pek çok davranış bir psikolojik şiddettir. Günümüzde psikolojik şiddetle ne yazık ki hayatımızın her alanında karşılaşabiliyoruz. Duygusal şiddete maruz kalan bireyler dünyanın güvenilirliğini sorgulamaya başlayabilir, kendilerini değersiz ve yetersiz hissedebilirler. Duygusal şiddetin içine sözel şiddet, kişiyi yok saymak, manipülasyon, zorbalık, küçük düşürme, korkutma, izole etme, işinin duygusal ihtiyaçlarının karşılanmaması, kişisel istekler için tehdit edici, yaralayıcı ve benzeri davranışlarda bulunmak girebilir. Aynı zamanda aşırı kıskançlık, fazla korumacı ve baskıcı tavırlar da duygusal şiddettir. Psikolojik şiddetin var olduğu ilişkilerde fiziksel veya cinsel şiddet olmayabilir fakat fiziksel ve cinsel şiddetin bulunduğu ilişkilerde duygusal şiddet vardır ve psikolojik şiddet, fiziksel şiddetin öncüsü olabilmektedir.
Şiddet Bir Döngü Müdür?
Şiddet bir döngüdür. Şiddetin hangi türü olursa olsun bu döngüden çıkmak oldukça zordur. Fakat söz konusu duygusal şiddet olduğunda durum daha karmaşıklaşmaya başlar. Çünkü fiziksel ve cinsel şiddet dışarıdan görünürler fakat duygusal şiddet daha gizlidir, bu sebeple duygusal şiddet içerisinde bulunan bireyler şiddete uğradıklarını çoğunlukla fark etmezler. Bu duygusal şiddet döngüsünü kendilerince normalleştirmiş ve gerçekliği çarptırmış olabilirler.
Psikolojik Şiddet Çocuklarda Gelişimi Nasıl Etkiler?
Fiziksel şiddetin sebep olduğu duygusal yaralar fiziksel yaralar kadar hızlı iyileşemezler. Çocuklukta yaşanan, hatırlanmayan, üstü örtülmüş travmalar yıllar sonra bile gün yüzüne çıkabilir. Duygusal şiddetin çocuğun gelişimi üzerinde ciddi etkileri vardır. Duygusal şiddete uğrayan çocuklar duygusal, sosyal ve bilişsel açılardan zarar görürler. Çoğunlukla ailenin çocuğun duygusal desteğini sağlayamadığı durumlarda ortaya çıkar. Çocuklarda psikolojik şiddeti aşağılama, tehdit etme, çocuğu hukuki haklarından alıkoyma, günah keçisi ilan etme, ayrımcılık ve benzeri durumlarla tanımlayabiliriz. Aynı zamanda çocuğa yaşının üstünde rol vermek ve beklentiler yüklemek de duygusal şiddetin içerisinde yer alır. Duygusal şiddet kişinin benlik algılayışına ciddi derecede zarar verir ve çocuğun kendisini değersiz hissetmesine sebep olur. Çocuk kendisini sevgiye ve ilgiye layık görmemeye başlar. Düzenli olarak aşağılanan, küçük düşürülen, utandırılan çocuklar ciddi psikolojik zorluklarla karşılaşabilirler. Duygusal şiddetin çocuk üzerindeki etkileri gelecekte zayıf bilişsel gelişme, sosyal ve romantik ilişki kurmakta güçlük yaşama, tehlikeli davranışlarda bulunma, madde bağımlılığı, öz güven eksikliği formlarında ortaya çıkabilir.